Theo chia sẻ của một giáo viên trường THPT Sài Gòn: “Vật lí là một khoa học nền tảng của các môn khoa học khác. Song việc dạy học Vật lí vẫn còn nhiều khó khăn để gây hứng thú với học sinh. Để học sinh không nhàm chán trong các tiết học, ngoài việc truyền tải kiến thức một chiều, máy móc, ta phải cho học sinh được trải nghiệm kiến thức về môn Vật lí vào đời sống hằng ngày.”
- Tầm quan trọng của việc học trải nghiệm môn Vật lí
Không chỉ giúp học sinh ghi nhớ kiến thức, dạy học trải nghiệm môn Vật lí còn giúp học sinh rèn được kỹ năng hoạt động nhóm, tinh thần trách nhiệm, được làm các sản phẩm từ kiến thức Vật lí.
Việc dạy học trải nghiệm môn Vật lí là cần thiết và đang ngày càng phổ biến, lý do vì:
Giúp môn học thú vị hơn, học sinh tiếp thu kiến thức tốt hơn: Ngoài các kiến thức khô khan, công thức, hãy dạy học sinh tiếp cận Vật lí bằng sự hứng thú, tò mò về thế giới tự nhiên. Khi đó, hoạt động trải nghiệm là rất cần thiết, giúp học sinh hiểu và ứng dụng kiến thức Vật lí đã học vào đời sống, giải thích được các hiện tượng tự nhiên. Kích thích khả năng sáng tạo, tự học của học sinh.
- Các hình thức trải nghiệm trong dạy học môn Vật lí
Để tăng tối đa trải nghiệm cho học sinh trong các tiết dạy và học sáng tạo môn Vật lí, giáo viên có thể kết hợp các hình thức dạy học trải nghiệm dưới đây:
2.1 Khám phá cuộc sống xung quanh và thế giới tự nhiên
Cách thức tổ chức hoạt động: Tổ chức ngoại khóa khám phá thiên nhiên, tham quan thực tế nhà máy, công xưởng, …
Lợi ích khi tổ chức hoạt động: Chủ động về thời gian, không gian và cách hoạt động. Thông qua hoạt động thực tế, học sinh cũng tăng thêm hiểu biết về tự nhiên: môi trường sống, không khí, các hiện tượng tự nhiên, … và cách thức, nguyên lí hoạt động của máy móc ở các nhà máy, công xưởng, …
2.2. Tổ chức diễn đàn
Cách thức tổ chức hoạt động: Có thể sử dụng các nền tảng mạng xã hội để tổ chức diễn đàn học thuật tạo cơ hội giao lưu chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm dạy và học môn Vật lí, hoặc tổ chức các buổi gặp gỡ giao lưu trực tiếp giữa học sinh với những giáo viên, học sinh giỏi môn Vật lí để học tập kinh nghiệm.
Lợi ích khi tổ chức hoạt động: Tạo môi trường để người dạy và người học cùng tương tác, thảo luận chuyên sâu và tìm ra giải pháp cho các vấn đề liên quan đến dạy và học Vật lí.
Một số lưu ý khi tổ chức hoạt động: Nếu sự kiện tổ chức trực tuyến phải chú ý kiểm tra về chất lượng đường truyền, đảm bảo quá trình dạy và học trải nghiệm không bị gián đoạn, ảnh hưởng đến tiến trình làm thí nghiệm, báo cáo kết quả hoặc là chất lượng đường truyền khi học sinh tương tác, trình bày ý kiến trước các bạn, thầy cô.
Trường trung học phổ thông Sài Gòn Tp Hồ Chí Minh tuyển sinh lớp 10
2.3. Thực hiện các dự án nghiên cứu khoa học
Nội dung hoạt động: Lập kế hoạch học tập dự án và nghiên cứu khoa học; câu lạc bộ học thuật, sáng tạo khoa học kỹ thuật
Cách thức tổ chức hoạt động: Triển khai dự án, làm nghiên cứu khoa học, tham gia cuộc thi nghiên cứu khoa học
Lợi ích khi tổ chức hoạt động: Nghiên cứu chuyên sâu kiến thức, cơ hội giao lưu học hỏi với những người có cùng sở thích
Một số lưu ý khi tổ chức hoạt động: Việc kết hợp nghiên cứu các môn khoa học cùng lúc sẽ gây khó khăn và hạn chế người tham. Khi tổ chức cuộc thi cần phải làm sao để hoạt động trải nghiệm này trở nên thú vị, gần gũi và dễ tiếp cận hơn cho học sinh, tạo động lực để các bạn quyết định tham gia. Thúc đẩy toàn diện khả năng sáng tạo làm sản phẩm cho học sinh.
