Hiện nay chỉ vì Facebook, YouTube, TikTok có nhiều nội dung xấu mà rất nhiều phụ huynh đã ngăn trẻ tiếp cận công nghệ hiện đại để bắt kịp xu thế, đây là một sai lầm rất lớn trong nuôi dạy trẻ.
Một số bậc phụ huynh vẫn đang có suy nghĩ cấm các con tiếp cận với công nghệ, đặc biệt là các mạng xã hội như Facebook, YouTube, TikTok. Trong bài viết này, Thạc sĩ Hồ Viết Cường – Phó Hiệu trưởng Trường THPT Sài Gòn sẽ phân tích để các bậc phụ huynh có thể thấy được những việc mà công nghệ có thể làm được ở xã hội ngày nay:
Nội dung chính
Facebook đã thay đổi cách chúng ta giao tiếp và kết nối với nhau. Trước đây, khi chưa có Facebook, chúng ta thường rơi vào thế giới cô lập, không biết cuộc sống của người thân, bạn bè hay đồng nghiệp ra sao. Người ta có thể đi làm xa mà không biết anh chị em họ hàng đang làm gì ở nhà, hoặc ở nhà mà không biết bạn bè đang sống ở nước ngoài như thế nào. Nhưng với Facebook, chúng ta có thể dễ dàng theo dõi cuộc sống của những người quen biết.
Không chỉ là một nơi để chia sẻ thông tin cá nhân, Facebook còn mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Các cửa hàng truyền thống có thể sử dụng trang Facebook để quảng cáo sản phẩm và thu hút khách hàng. Những mặt hàng được niêm yết giá cả rõ ràng, trả lời thắc mắc của khách hàng nhanh chóng và đầy đủ trên trang Facebook của cửa hàng sẽ thu hút được nhiều người mua hàng hơn. Điều đó giúp cho cửa hàng tiết kiệm được chi phí thuê mặt bằng và tăng khả năng bán hàng.
Ngoài ra, những người có tài năng ca hát, hài kịch, đánh đàn, khiêu vũ, đào tạo… có thể thể hiện tài năng của mình trên Facebook và trở thành những người nổi tiếng. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng trên Facebook cũng có những thông tin, kiến thức sai lệch, méo mó nên mỗi người đọc phải lựa chọn các kiến thức đúng và hữu ích để tránh những thông tin sai lệch. Tóm lại, Facebook là một công cụ hữu ích, giúp chúng ta kết nối với nhau và mang lại nhiều lợi ích cho xã hội.
YouTube
YouTube cho phép người sáng tạo nội dung (youtuber) kiếm tiền thông qua việc chia sẻ video của mình trên nền tảng và nhận được thanh toán dựa trên lượng người xem và quảng cáo trong video. YouTube có thể được xem như một đài truyền hình, trong đó mỗi người dùng đều có thể làm nhà làm phim và chia sẻ nội dung của mình. Tuy nhiên, như với bất kỳ nội dung trên mạng xã hội nào, người xem cần phải có khả năng phân biệt giữa những nội dung hữu ích và nội dung không có giá trị để tránh lãng phí thời gian.
YouTube cung cấp nhiều video hữu ích, bao gồm cả những video dạy nấu ăn, giúp người dùng tiết kiệm thời gian và tiền bạc so với việc đăng ký các khóa học. Bên cạnh đó, YouTube cũng cung cấp nhiều video học thuật, giúp học sinh và sinh viên học tập tốt hơn, bao gồm các bài giảng của các giáo viên và cả những bài giảng tổng hợp từ nhiều nguồn khác nhau.
Ngoài ra, YouTube cũng cung cấp rất nhiều video về các chủ đề khác nhau, từ du lịch đến khoa học, vũ trụ, lịch sử, kỹ năng sống, văn hóa, kinh doanh, thể thao, giải trí và nhiều chủ đề khác. Người dùng có thể lựa chọn và xem các video phù hợp với sở thích và nhu cầu của mình. YouTube cũng cung cấp các liên kết (link) để quảng bá sản phẩm hoặc giới thiệu các sản phẩm, dịch vụ để hỗ trợ người sáng tạo nội dung có thêm thu nhập.
TikTok
Trước đây, Tiktok chỉ là một ứng dụng chứa các đoạn video ngắn với tính giải trí, chia sẻ và quảng cáo. Tuy nhiên, gần đây, TikTok đã mở rộng sang lĩnh vực thương mại điện tử bằng cách tạo ra các cửa hàng trực tuyến trên nền tảng của mình. Người dùng có thể đăng bán sản phẩm của mình trên cửa hàng và các chủ cửa hàng có thể tạo livestream giống như một cửa hàng trực tiếp để giới thiệu sản phẩm và bán hàng cho khách hàng trên TikTok. Nhờ vào việc này, người dùng có thể mua và bán hàng từ nhà và kiếm tiền thông qua việc giới thiệu sản phẩm cho các cửa hàng khác.
Có thể nói rằng, công nghệ là một phản ánh của cuộc sống thực. Nó cải tiến và tạo ra sự tiện lợi cho mọi thứ trong cuộc sống của chúng ta. Tuy nhiên, giống như trong xã hội thực, cũng có những kẻ xấu, lừa đảo, và giả mạo trong xã hội công nghệ. Để học được cách phòng tránh những điều xấu này, chúng ta cần tiếp xúc với xã hội và trải nghiệm.
Với góc nhìn khách quan, Facebook, YouTube, TikTok cũng giống như con dao. Biết dùng thì con dao sẽ giúp cho chúng ta cắt thịt, cắt rau, chặt cây, đốn củi; không biết dùng thì con dao khiến chúng ta đứt tay, chảy máu. Nó cũng giống chiếc xe đạp, xe máy, ôtô. Nếu biết điều khiển thì chúng sẽ giúp chúng ta di chuyển, chở hàng; không biết điều khiển thì chúng ta sẽ gây tai nạn cho mình và cho mọi người.
Tuy nhiên, không thể vì con dao có thể gây đứt tay mà chúng ta không dạy con trẻ cách sử dụng dao để nấu ăn. Không vì đi xe máy, ôtô có thể gây tai nạn mà không dạy trẻ tự lái xe. Không vì Facebook, YouTube, TikTok có những nội dung xấu mà chúng ta không cho trẻ không tiếp cận. Trong xã hội thực, để có thể trở nên thành công, mỗi người đều phải phấn đấu, tìm tòi, cố gắng, va vấp. Ai thành công cũng phải trải qua muôn vàn khó khăn. Hành trình tới thành công là một hành trình dài.
Trong xã hội công nghệ cũng vậy, để thành công, chúng ta cũng phải trải qua một hành trình dài. Đầu tiên là học cách dùng, sau đó là học các quy tắc hành xử, tìm tòi các giải pháp để làm chủ được nền tảng công nghệ, từ đó giỏi hơn những người khác trong xã hội công nghệ. Nếu để các con lên đại học mới tiếp cận Facebook, YouTube, TikTok thì khi đó công nghệ thế giới đã vượt lên quá xa. Các con sẽ không có đủ thời gian để tiếp cận, học hỏi và nghiên cứu. Trong xã hội đó, cần chúng ta có rất nhiều kỹ năng mà không thể một sớm một chiều chúng ta có thể học được khối lượng kiến thức lớn và phức tạp.
Gần đây, ChatGPT đang cho thấy trí tuệ nhân tạo (AI) đã phát triển lên một tầm cao mới. Công nghệ có thể học được những điều rất phức tạp của con người. Nó có thể nói chuyện, trả lời, đối đáp với con người hơn một con người thực. 10 năm, 20 năm sau, công nghệ sẽ còn phát triển hơn hiện nay nhiều lần. Nên việc cho các con trẻ tiếp cận với các tiến bộ công nghệ là điều cần thiết.
Các bậc phụ huynh cũng phải học công nghệ để có thể hướng dẫn các con ứng xử phù hợp trong xã hội công nghệ. Chọn lọc các nội dung hữu ích và tránh các nội dung độc hại, khuyến khích các con tìm hiểu những cái mới, phức tạp và sáng tạo nên những thứ tốt hơn cho thế giới. Chúng ta cần học cách thích ứng với thế giới hiện đại, chấp nhận nó như một xu hướng không thể tránh khỏi. Thay vì cấm cản mà hãy hướng dẫn các con cách thức vận hành của các nền tảng công nghệ hiện đại.
Tại trường THPT Sài Gòn, Nhà trường khuyến khích học sinh tham gia CLB Truyền thông và thực hiện chủ yếu trên các nền tàng TikTok, Facebook, Youtube. Khi tham gia CLB này các con ngoài việc có thêm kiến thức về công nghệ còn được cải thiện nhiều về khả năng giao tiếp, tự tin thể hiện bản thân và sống với triết lý: “Tôn trọng sự khác biệt” – “Tới trường để hạnh phúc”
