Có nên thi đánh giá năng lực, tư duy ở cấp trung học phổ thông hay không là một quan trọng được nhiều học sinh THPT Thành phố Hồ Chí Minh đặt ra khi họ đang ở lớp 11. Trong năm 2024, nhiều trường đại học đã chọn sử dụng kết quả của kỳ thi này làm tiêu chí xét tuyển, một số trường thậm chí dành một lượng chỉ tiêu đáng kể cho phương pháp đánh giá này.
Sự quan tâm đặc biệt của học sinh trung học phổ thông, trong đó có những em ở Thành phố Hồ Chí Minh, đã được thể hiện tại Chương trình tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp do Báo Tuổi trẻ tổ chức gần đây. Nhiều học sinh lớp 11 đã bày tỏ mong muốn tham gia kỳ thi đánh giá năng lực, tư duy ngay khi còn ở lớp 11.
Tuy nhiên, GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, Giám đốc Trung tâm Khảo thí của Đại học Quốc gia Hà Nội, khuyến cáo rằng học sinh lớp 11 nên suy nghĩ kỹ trước khi quyết định tham gia kỳ thi này. Ông lưu ý rằng vì họ chưa học xong chương trình lớp 12, việc thi sớm có thể ảnh hưởng đến kết quả và tâm lý của học sinh trong các kỳ thi sau này.
Mặc dù vậy, ông Thảo cũng nói rằng không có ràng buộc cụ thể đối với thí sinh đăng ký dự thi, ngoại trừ một số thủ tục cần thiết. Điều này có nghĩa là bất kỳ học sinh nào, từ khá giỏi đến trung bình, đã học xong lớp 12 hoặc đang ở lớp 11 đều có thể tham gia thi nếu muốn.
GS.TS Nguyễn Tiến Thảo nhấn mạnh rằng đánh giá năng lực, tư duy không chỉ là việc đánh giá kiến thức lớp 12 mà còn là sự tích lũy của học sinh trong suốt quãng thời gian học phổ thông. Một số kiến thức phổ thông có sự liên kết và phát triển qua 12 năm học, chẳng hạn như khả năng đọc hiểu được xây dựng từ bậc tiểu học.
Bài viết cũng đưa ra bốn yếu tố quan trọng mà thí sinh và phụ huynh cần xem xét khi chọn ngành học, trong đó có năng lực, sở thích, thông tin về thị trường lao động và thu nhập ngắn và dài hạn của ngành học.
Một số chuyên gia cũng chia sẻ thông tin về cơ hội việc làm và mức lương trong một số ngành như marketing. PGS.TS Bùi Đức Triệu của Trường Đại học Kinh tế Quốc dân nhấn mạnh rằng sự thành công trong công việc không chỉ phụ thuộc vào vị trí việc làm và mức lương, mà còn vào năng lực, kỹ năng, và sự kiên trì của người học.
Ngoài ra, bài viết còn thảo luận về cơ hội việc làm trong ngành y, với những điểm đặc biệt của việc làm trong lĩnh vực này. PGS.TS Ngô Thanh Bình từ Trường Đại học Y Dược Thái Bình chia sẻ rằng cơ hội việc làm trong lĩnh vực y dược vẫn rất lớn, và nhiều bệnh viện đã tới trường để tuyển dụng sinh viên ngay khi họ đang học.
Cuối cùng, bài viết nhấn mạnh rằng không giới tính nào cũng có cơ hội trong mọi ngành nghề, kể cả những ngành đòi hỏi làm việc trong môi trường khắc nghiệt như trên biển. PGS.TS Phạm Văn Thuần từ Trường Đại học Hàng hải Việt Nam chia sẻ rằng mọi ngành nghề đều mở cửa cho phụ nữ, và có nhiều cơ hội việc làm trên đất liền cho những người học các ngành thuộc lĩnh vực này.
